Ramazan hilali gözetlenmeli mi yoksa hesapla mı başlamalı

“Aslolan hilalin çıplak gözle görülmesidir. Astronomik hesaba gelince:

1. Hesaba engel bir nass yoktur. Hesaba karşı olanların dayandığı hadisteki “Biz ümmî bir ümmetiz” ifadesindeki “ümmîlik”, hilali gözle görme hükmünün illetidir. İllet kalkınca hüküm de kalkar. Ümmet “ümmî” (hesap bilmez) olmaktan çıkıp hesap/rasat yapar hale gelince illet ortadan kalkmış, dolayısıyla hilali çıplak gözle görme şartı da kalkmış olur.

2. Ekseri fukahanın rasada/hesaba cevaz vermemesi, kendi dönemlerinde astronomik gözlemlerin kesinlik ifade etmeyen zan/tahmin üzere yapılmasındandı.

3. Çıplak gözle görme işi zannîdir; yanılma, hata, hatta hıyanet söz konusu olabilir. Böyle olduğu halde onu kabul etmek caiz iken, hesap/rasat evleviyetle caizdir.

4. Çıplak gözle yapılan gözlem, geçmişe nazaran günümüzde daha zordur. Hatta imkânsız olabilir. Zira günümüzde kirlilik dolayısıyla yanılma ihtimali fazladır.

5. Bir kısım siyasî/ideolojik tutumlar çıplak gözle gözlemin ilan edilen sonuçları konusunda güven azaltıcı rol oynamaktadır.Bazan bir ülkeden ötekine hilalin görülme zamanı 3 gün oynayabilmektedir. Geçmişte böyle birşey olmamıştır.

Bu sebeplerle itimada daha şayan olduğu için hesapla amelin caiz olduğunu düşünüyorum. Vallahu a’lem.

”Ebubekir Sifil Hoca \ 2019