Fahreddin Paşa ve Zeytinyağlı Çekirge Salatası
Medine’yi büyük bir heyecanla savunan ve bu gün İngiliz uşaklarının hedef aldığı Fahreddin Paşa ve şu olay hangi şartlarda bu müdafaayı yaptıklarını anlatmaya yeter ve artar.
İngilizlerin ”Çöl Kaplanı” diye tarif ettiği Medine müdafii Fahreddin Türkkan askerin et ihtiyacını karşılamak, subay ve erlerin eksik olan kalorilerini temin etmek için bir çare düşünmüştü. Fahreddin Paşa bu çareyi 7 Haziran 1916 tarihli günlük emrinde tebliğ etti.
”Çekirgenin serçe kuşundan ne farkı var? Yalnız tüyü yok. O da serçe gibi kanatlı ve uçuyor. Serçe gibi huysuz ve serçe gibi asabi. Yediği şeyleri itina ile seçiyor ve temiz şeyler yiyiyor”
Çekirgeyi doktorlarımıza tekik ve tahlil ettirdim.Bunlar tetkikat neticesinde çekirden yüksek övgü ile bahsetmekte, şifa ve gıda özelliklerini saymakla bitirememektedirler.
Çekirge her iklimde yenilebilir.Yenmesi sünneti seniyyedir.Cenab-ı peygamber hadisi şerifinde:”İki ölü ve iki kanlı bize helal oldu” demiştir.
İki ölü:Çekirge ile balık
İki kanlı:Karaciğer ve dalaktır.
Çekirge yemeğpi 4 surette hazırlanır.
1-Toplanan çekirgeler siroz balığı gibi güneşe serilir, iki üç gün kadar kurutulur.Ayakları ve başı kopartılır.Beden kısmı bir parça yağ ile kavrulur ve kavurma gibi yenir.
2-Sıcak su ile haşlanır, baş ve ayakları temizlenir.Hemen pişmek üzere bulunan pirinç ve bulgur pilavına katılır.
3-Haşlanmış çekirgeler tabağa konulup üzerine zeytinyağı ve limon gezdirilir.
4-Çekirgenin kavrulan kısmı, havan içinde toz haline getirilir ve et tozu konservesi şeklinde kutularda dağarcıklarda saklanır.
Bazı çarpışmalarda çuvallarla böyle çekirge tozu ele geçirilmiştir.O zamanlar kıymetini bilmediğimiz için döktük heder ettik.Büyük bir dikkat ve ihtimam ile ve kendime mahsus titizlikle yaptırdığım tecrubelerle tıbbi özellikleri tahakkuk eden ve yenmesi ”sünnet” olan çekirgeye yan gözle bakmak ve ondan tiksinmek nimet tanımamazlıktır.
Dün karargah sofrasında ”çekirge tavası” vardı.Arkadaşlarımla beraber pek tatlı yedim ve bunu iyi buldum.Hele zeytinyağı ve limon suyu ile salatası pek nefis oluyuor.
Elhsıl dün çekirgeyi bahçelerden kovup tenkil tedbirini düşünürken bugün çekirge geliyormu diye yolları gözlüyorum.Hangi mıntıkaya çekirge düşerse, tarifim veçhile istifade edilmesi ve banada hediye olarak çekirge gönderilmesini arkadaşlarımdan rica ederim.”
Hicaz Seferi Kuvvetler Komutanı Fahreddin Paşa
www.ihvanlar.net