Buğz ne demektir?

Birisi hakkında gizli ve kalbî düşmanlık beslemek, başkasına kin duymak, nefret etmek. Kur’an-ı Kerîm’ de yan anlamda “bağzâ” kelimesi kullanılır. (Ali İmrân, 3/118; Mâide, 5/14, 64, 91; Mümtehine, 60/4).
Buğz, İslâm’a göre kötü huylardandır. Buğz, müslümanlar arasındaki kardeşlik hislerini zayıflatır, gevşekliğe yol açar. İslâm toplumunun çözülmesine neden olur. Halbuki insanlar arasında sevgi ve bağlılığı devam ettirmek esastır. Onun için müslümanların birbirlerine kin beslemeleri, kin ve düşmanlığı, hiddet ve kırgınlığı meydana getirebilecek söz ve hareketlerden kaçınmaları gerekir. Müslümanlar kendi aralarında edeble ölçü ve hesapla hareket etmelidirler. Bunlar gözetildiği takdirde, karşılıklı sevgi doğar ve insanlar arasında kin vücuda gelmez.
Enes b. Malik (r.a.) Hz. Peygamber (s.a.s.)’den rivayet ettiği bir hadiste şöyle buyrulur:
“Birbirinize karşı kin doğuracak hareketlerde bulunmayın, birbirinize haset etmeyin, birbirinize darılıp arka çevirmeyin. Ey Allah’ın kulları birbirinizle kardeş olunuz. (Kardeş sevgisi gösteriniz)”. (Buharî, Edeb, 57-58; Müslim, Birr, 24-28, 30; Ebû Davûd, Edeb, 47).
Müslüman müslümana asla buğzetmez. Buğzetmek ancak Allah rızası için, Allah düşmanlarına yapılabilir. Zira Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyururlar: “Allah için buğzetmek ve Allah için sevmek imanın alâmetlerindendir.” (Buhârî, İman, 1; Ebû Davûd, Sünnet, 2; İbn Hanbel, V,146). Ayrıca müslümana karşı sevgi beslerken de ölçüyü kaçırmamak gerektiği gibi, buğzederken de bu ölçüyü korumak gerekir. Yine Rasûlullah (s.a.s.):
“Sevdiğini ölçülü sev, olur ki bir gün ona kızarsın, buğz ettiğine de ölçülü buğz et olur ki bir gün onu seversin. “ buyurmaktadır. (Tirmizi, Birr, 60).