Nuru'l-İzah Tercümesi – Gusül
Guslü Gerektiren Şeyler
Yedi şeyden biri sebebiyle gusletmek[1] farz olur:
1) Birleşmeye bağlı olmaksızın meninin şehvetle [2] yerinden ayrılıp dışarı çıkması,
2) Zekerin (sünnet edilen yere kadar olan) baş kısmının, canlı[3] bir insanın ön veya arka yollarından birinin içerisine girmesi,
3) Ölüyle veya bir hayvan ile birleşme sonucu meninin gelmesi,
4) Zekeri kalkık değilken yatıp uyanınca ince bir suya (ıslaklığa) tesadüf edilmesi durumunda,
5) Sarhoşluktan ya da baygınken ayıldıktan sonra rastlanılan bir ıslaklığın meni zannedilmesi halinde,
6, 7) Hayız ve nifas hallerinde.[4]
Bunlar İslâm’a girmeden önce dahi meydana gelse, (İslâm’a giren şahsın yıkanması gerekir) en doğrusu da budur.[5]
Ölüyü yıkamak ise farz-ı kifayedir.[6]
Guslü İcab Ettirmeyen Haller
On şey guslü gerektirmez, bunlar:
(1) Mezi[7];
(2) vedî[8]
(3) ihtilâm olunduğu halde ıslaklığa rastlanılmaması,
(4) sonunda kan görülmeyen doğum -ki en doğrusu da budur-,
(5) lezzeti engelleyici bir bez kullanarak cinsel ilişkide bulunmak,
(6) dübüre ilaç vs. şırınga ettirmek,
(7) parmak ve benzeri şeyleri ön ve arka yollardan birine sokmak;
(8, 9) hayvan veya Ölüyle meni gelmeksizin cinsel ilişkide bulunmak;
(10) bakire bir kızla bekâretini gidermeden ve meni gelmeksizin temasta bulunmaktır.
Guslün Farzları
Guslün on bir farzı[9] vardır, bunlar:
(1, 2) Ağzı ve burnu yıkamak;
(3) vücudun her tarafinı bir kere yıkamak;
(4) açılması zor olmayan sünnet derisinin içini ve
(5) göbeğ(in içerisin)i yıkamak,
(6) küpe deliği gibi vücudun herhangi bir yerindeki) kapanmamış deliği yıkamak;
(7) (ister dibine su sirayet etsin ister etmesin) erkeğin örgülü saçının içini yıkamak, [eğer dibine su sirayet ediyorsa kadının Örgülü saçının içerisinin yıkanması gerekmez];
(8) sakal,
(9) bıyık ve
(10) kaş dipleriyle
(11) (kadınların) tenasül uzuvlarının dış kısımlarının yıkanmasıdır.
Guslün Sünnetleri
Guslün sünnetleri on ikidir:
(1) (Yıkanmaya) başlamadan önce besmele çekmek;
( 2) niyet etmek,
(3) elleri bileklere kadar yıkamak;
(4) (vücutta bulunan)
(5) avret yerini yıkamak;
(6) [sonra (her uzvu) üçer defa yıkamak suretiyle namaz abdesti gibi abdest almak ve başa meshetmek;[10]
(7) kullanılan suyun (akmayıp) biriktiği bir yerde yıkanılıyorsa ayakları (gusülden) sonra yıkamak];
(8) vücuduna üç kere su dökmek,[11]
(9) akarsu içinde yahut akarsu hükmünde [12]bulunan sularda yıkanıhyorsa bile sünneti tamamlayacak kadar (suda) kalmak;
(10) su dökmeye başından başlamak,
(11) sonra (suyu) sağ, daha sonra sol omuzuna dökerek (vücudu) yıkamak, vücudunu ovuşturmak,
(12) (uzuvları) peşpeşe yıkamak.
Guslün Âdabı ve Mekruhları
Abdestin âdabı guslün de âdabıdır, ne var ki guslederken kıbleye dönülmez. Çünkü çoğu kez avret mahalli açılarak gusledilir.
Abdest alırken mekruh olan şeyler gusülde de mekruhtur.[13]
Sünnet ve Mendub Olan Gusül Sünnet Olan Gusül
Dört şey için yıkanmak sünnet olup, bunlar:
(1) Cuma namazı için,
(2) bayram namazları için,
(3) ihram için,
(4) bir de zeval vaktinden sonra hacının Arefe günü vakfe yapması için yıkanmaktır.
Mendub Olan Gusül
On altı şey için yıkanmak menduptur ki bunlar:
(1) (Cünüp, hayızh ve lohusa olmayıp) temizken Müslüman olan kimsenin ve
(2) bulûğ çağma gelenlerin yıkanması;
(3) deliren (sarhoş olan ve bayılan) kimsenin yeniden aklının başına gelmesi halinde yıkanması;
(4) kan aldırmak ve
(5) ölü yıkamak için yıkanmak;
(6) Berât gecesinde[14] ve
(7) eğer müşahede etmişse Kadir gecesinde[15] yıkanmak;
(8) Peygamber Efendimiz (Sallallahu aleyhi vesellem)’in şehrine (Medîne-i Münevvere’ye) girmek için;
(9) Kurban bayramı sabahın [16] Müzdelife’de vakfe yapmak) için;
(10) Mekke-i Mükerreme’ye girmek ve
(11) ziyaret tavan yapmak için yıkanmak
, (12) küsûf (güneş tutulması) namazı,
(13) yağmur duası için ve
(14) korku verici birşeyden;
(15) (gündüz meydana gelen) karanlıktan;
(16) şiddetli rüzgârdan (Allah’a sığınmak) için yıkanmaktır.
Geçmiş Konularla İlgili Sorular
Guslün lügat ve fıkıh âlimlerinin ıstılahı yönünden manası nedir? Guslün farz olmasının sebepleri nelerdir?
Meni vücut dışına çıktığında guslü gerektirmesi için şart olan şey nedir? Bu sebeple guslün farz olacağına delil nedir?
Meni gelmeksizin yapılan birleşme sebebiyle guslün farz olacağına delil nedir?
Müslüman olmadan önce guslü gerektiren şeylerden birini yapan bir kimsenin müslüman olduktan sonra yıkanmasının farz olduğuna delil nedir?
(Cunüplük vs. gibi şeylerden) temiz olarak Müslüman olan kimsenin yıkan-masıyla, ytkanmayı gerektirecek şeyleri işlemiş ve o hafdeMüslüman olmuş bir kimsenin yıkanması arasında ne fark vardır?
Guslü gerektirmeyecek şeyler nelerdir? Mezî ve vedî nedir? Hangi şeyleri (ve neleri) yıkamak farzdır?
Yıkanması farz olan şeyleri (ve yerleri) bire indirmek mümkün mü? Mümkünse bu nedir?
Guslün sünnetleri nelerdir?
Guslün âdabı nelerdir?
Yıkanan bir kimsenin kıbleye dönmesi niçin uygun olmaz?
Yıkanırken mekruh olan şey nedir?
Abdestte mekruh olmayan birşey gusülde mekruh olur mu? Bu nedir ve niçin?
Sünnet olan ve mendub olan gusül nedir?
Berât gecesini biliyor musunuz? Bu gece hangi gecedir?
Kurban bayramı sabahı yıkanmak niçin müstehabdır
[1] Gusül; yıkanmak manasınadır. Aynı zamanda kendisiyle yıkanılan suya da gusül denir. Fıkıh ulemasına göre ise gusül; cünüplük, hayız ve lohusalık sebebiyle vücudun her tarafını suyla yıkamaktır.
[2] Şehvetin, meni yerinden ayrılırken bulunması gerekir, şart olan budur. Meni vücudun dışına çıkıncaya kadar şehvetin devam etmesi şartı yoktur. Ağır birşey kaldırma sonucu, yahut sırta vurulması neticesinde şehvete dayalı olmaksızın meninin gelmesi halinde gusül gerekmez.
Meni, kadından gelmiş erkekten gelmiş, yahut uyurken gelmiş uyanıkken gelmiş farketmez. Nitekim meninin çıkmasıyla guslün farz olacağına Efendimiz (Aleyhissalâtü vesselâm)’ins “Su (yıkanmak), su (meni) yüzündendir» mealindeki sözü delildir.
Rasûlullah (Sallallahu aleyhi ve sellem) Efendimiz’e: “Kadın ihtilâm olduğunda yıkanması gerekir mi?” diye sorulduğu zaman, “Eğer yaşlık . görürse evet” diye cevaplamıştır.
[3] Meni gelmediği halde sadece cima ile guslün farz olacağı, Rasûlullah (Aleyhissalâtü vesselam)’m., “İki sünnet mahalli buluşur ve tenasül uzvunun başı kaybolacak şekilde girerse gusül farz olur” mealindeki hadisiyle sabittir.
[4] Hayız: Kadınların âdet görmeleri, nifas ise doğum sonrası lohusalık haline denir.
[5] İslâm dinine giren kimseye yıkanmak (gusletmek) farzdır. Çünkü bu adam İslâm’a girmeden önce guslü gerektiren şeyleri yapmış olup İslâm’a girmekle kendisine namaz farz olmuştur. Namaz kılabilmesi için de cünüplükten kurtulması, yani yıkanması farzdır.
[6] Farz-ı kifâye odur ki, Müslümanlardan bir kısmı bu farzı edâ edince, diğer müslümanların üzerlerinden sorumluluk kalkar. Ama hiçbir kimse bu farzı yerine getirmezse Müslümanların tamamı günahkâr olur.
[7] Mezî: Tenasül uzvundan şehvete bağlı olmaksızın gelen ince, beyaz bir su olup (meni gibi) şiddetle atılmaz ve ardından tenasül uzvunda bir gevşeklik meydana gelmez.
[8] Vedî: İdrardan önce veya sonra gelen, katı, beyaz, kokusuz ve bulanık bir sudur.
[9] Bu on bir farz aslında bir farzdır ki; o da, vücudun, suyun zorlanmadan ulaşabileceği her noktasını yıkamaktır. Ne var ki (müellif), herkes tarafından daha kolay anlaşılsın diye yukarıdaki maddeleri sıralamıştır.
pisliği ayrıca yıkamak;
[10] Âlimlerden bir kısmı, başa su döküleceği için meshetmeyi gereksiz görmüş-lerse de müellif meshetmeyi tercih etmiştir.
[11] Her defasında suyu vücudun her tarafına ulaştırmak.
[12] (En az) 10×10 zira’ ebadında olan durgun sularla yağmur suları yahut oluktan akan sular akarsu hükmündedir.
[13] Ayrıca yıkanırken, dua da dahil olmak üzere hiçbir şey telaffuz etmemelidir. Çünkü yıkanırken avret mahalli açık olup yıkanılan yer pisliklerin döküldüğü bir mahaldir.
[14] Şaban’ın on beşinci gecesi.
[15] Yaygın kanaate göre Ramazan ayının 26’sını 27’sine bağlayan gece.
[16] Çünkü bu vakit, Müzdelife’de duruş (vakfe) vaktidir.