Alim Sahabeler ve Abdullahlar
Bağdâdî, Zür’atü’r-Razî’nin şu fetvasını kaydeder: “Bir kimsenin Resûlullah (a.s)’ın Ashâb (Radıyallahu anh)’ın kadrini düşürmeye çalıştığını görürsen bil ki o zındıktır. Zira Resûlullah (a.s) haktır, Kur’ân-ı Kerîm haktır. Bu Kur’an-ı ve şu sünneti bize Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’in Ashabı (Radıyallahu anh) tebliğ etmiştir. Onlara dil uzatanlar, şahitlerimizi karalamaya çalışıyorlar. Asıl maksatları da Kur’an ve Sünnet’i ibtal etmektir. Cerhedilmek onlara yaraşır, çünkü zındıktırlar…” (Hatîbu’l-Bağdâdî, Ebu Bekr Ahmed İbnu Ali (463/1070); el-Kifâye fi İlmi’r-Rivâye, Mısır, 1972.)
Çok Rivayet Eden Sahabeler (Müksirûn)
Sahâbeler rivâyetlerinin miktarı yönünden iki gruba ayrılırlar:
Müksir olanlar: Bunlar rivâyetlerinin miktarı bini aşanlardır.
EBU HUREYRE (RADIYALLAHU ANH) (5374)
ABDULLAH BİN ÖMER (RADIYALLAHU ANH) (2630)
ENES BİN MALİK (RADIYALLAHU ANH) (2286)
HAZRETİ AİŞE (RADIYALLAHU ANHA) (2210)
ABDULLAH BİN ABBAS (RADIYALLAHU ANH) (1660)
CABİR BİN ABDULLAH (RADIYALLAHU ANH) (1540)
EBU SAİD EL HUDRİ (RADIYALLAHU ANH) (1170)
ABDULLAH BİN MESUD (RADIYALLAHU ANH) (848)
ABDULLAH BİN AMR BİN AS (RADIYALLAHU ANH) (700)
BU SAHABE EFENDİLERİMİZİN HAYATLARINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
Rivâyeti bini aşan başka sahâbe yoktur. Geri kalanlara Mukıll denir!
Alim Sahabeler
İbnu Abbas’tır. Sonra Hz. Ömer, Hz. Ali, Ubey İbnu Ka’b, Zeyd İbnu Sâbit, Ebu’d-Derda, İbnu Mes’ud, İbnu Ömer, Hz. Aişe (r.a) gelir. Mesruk şöyle der: “Sahâbe’nin ilmi altı kişide toplanmıştır: Ömer, Ali, Ubey, Zeyd, Ebu’d-Derdâ, İbnu Mes’ûd. sonra bu altının ilmi de Hz. Ali ve Abdullah İbnu Mes’ud’da toplanmıştır”. Irâkî: “Hz. Ali ile İbnu Mes’ûd hususî gayretle, öbürlerinin ilmini de kendi ilimlerine katmışlardır” diyerek, Mesrûk’un sözünü açıklığa kavuşturur.
Bunlardan sonra şu yirmi kişi gelir:
Hz. Ebu Bekr, Hz. Osman, Ebu Mûsa, Muâz İbnu Cebel, Sa’d İbnu Ebi Vakkâs, Ebu Hüreyre, Enes, Abdulah İbnu Amr İbni’l-Âs, Selmân, Câbir, Ebu Saîd, Talha, ez-Zübeyr, Abdurrahmân İbnu Avf, İmrân İbnu Husayn, Ebu Bekre, Ubâde tu’bnu’s-Sâmit, Muâviye, İbnu’z-Zübeyr, Ümmü Seleme Hz. (r.a).
Suyutî, Tedrîb’de ilk gruba girenlerin fetvalarından birer iri cild teşkîl etmenin mümkün olduğunu, ikinci gruptakilerden birer cüz (küçük çapta risâle) teşkil etmenin mümkün olduğunu belirtir.
Abdullahlar
Yukarıda ismi geçen âlim sahabelerden bazılarının adı Abdullah olduğu için, onların Abâdile (Abdullahlar) diye ayrıca gruplanması eskiden beri âdet olmuştur.
Bunlar: Abdullah İbnu Ömer, Abdullah İbnu Abbas, Abdullah İbnu’z-Zübeyr, Abdullah İbnu Amr İbni’l-Âs, Abdullah İbnu Mes’ud bunlar arasında zikredilmez. Çünkü öbürleri abâdile diye şöhrete erdikleri sırada Abdullah İbnu Mes’ud vefat etmiş bulunuyordu. Öbürleri, imamların kendilerine muhtaç olup müracaat edecekleri vakte kadar yaşadılar. Bunlar bir meselede görüş birliğine varınca: “Bu Abâdile’nin görüşüdür” denir. Bazıları İbnu Zübeyr’i buraya dahil etmez. Ashab arasında 220-300 kadar başka Abdullah’lar da mevcuttur ancak Abâdile denince onlar kastedilmez.
www.ihvanlar.net