الثَّقَافَةُ الْعاَمَّةُ الدَّرْسُ الأوّلُ –

 

KONU: Öğreticilikte yeterlilik.

 الموضوع: الكَفائَةُ في التَّعْلِيمِ

        

ÖĞRETMENİN AÇIŞ KONUŞMASI:

أيها الإخوةُ والأخوات،

السلامَ عليكم ورحمة اللهِ وبركاتُهُ وبعد،

 

فإنّ التّعلِيمَ فَنٌّ، ولِتطبيقِ كلِّ فنٍّ شُرُوطٌ وآدابٌ. وإَذا كَانَ التَّعلِيمُ فَنًّا مِنَ الْفُنُونِ، فإنَّ لِتَعلِيمِ هَذَا الْفَنِّ أيْضًا شُرُوطٌ وَآدَابٌ. فَمِنْ أَهّمِّ شُرُوطِ التَّعْلِيمِ أنْ يَكُونَ المُعَلِّمُ مَاهِرًا فيِ مِهْنَتِهِ. لأنَّ الإنْسَانَ إذَا عَمَدَ إلىَ تَعلِيمِ شَيْءٍ يَجِبُ عَلَيْهِ أنْ يَكوُنَ عَالِمًا بِحَقِيقَةِ ذَلِكَ الشَّيْءِ، وَ عَارِفًا بِطُرُقِ نَقْلِهِ وَأَسَالِيبِ تَعْلِيمِهِ.

 

إذًا يَجِبُ على طَالِبِ الْعِلْمِ أنْ لا يَتَلَقَّى الدَّرسَ مِنْ كُلِّ مّن يَتَصَدّى بِصِفَةِ مُعَلِّمٍ. وَيَتَرَتَّبُ عَلَيْهِ خَاصَّةً أن يَتَاَكَّدَ مِنْ مُسْتَوى مَنْ يُدَرِّسُ اللُّغَةَ الْعَرَبِيَّةَ، نَظَرًا للإزْدِيَادِ الذِي لُوحِظَ في عَدَدِ الْمُنْتَحِلِينَ في بِلاَدِنا أخِيرًا.

 

إن الّذي يتصّدّى لِتَعْليمِ فنٍّ أو شُعْبَةٍ مِنَ الْعُلُومِ وَلاَ يُتْقِنُها، لا شَكَّ إنَّهُ يَفْشَلُ في مُحَاوَلاتِهِ إذا كَانَ فيِ مُجْتَمَعٍ يُقَدِّرُ للْعِلْمِ وَالْعَالِمِ مَكَانَتَهُمَا. أمَّا إذَا كَانَ فيِ مُجْتَمَعٍ لا يَتَّصِفُ بِهذِهِ الفَضِيلَةِ فَإنّهُ يََنْتَحِلُ صِفَةَ أهْلِ الْعِلْمِ وَيَعْمَلُ دَوْرًا هَدَّامًا.

 

إنّما أُنَبِّهُكُم على هذا الْخَطَرِ المُنْتَشِرِ فيِ بِلادِنَا حِرْصًا على سَلامَتِكُم مِنْ ضَرَرِهِم. وإلّيْكُمْ جُمَلاً أعْدَدْتُها باللغة التُركيةِ لِتَنْقُلُوها إلى العربية على سبيل التَّمْرِينِ.

1. Girişilecek iş ne olursa olsun o işi yapmak için yeterlilik temel şarttır.

إنَّ الْكَفَاءَةَ شَرْطٌ أَسَاسِيٌّ فيِ الإقْدَامِ علىَ أَيِّ عَمَلٍ كَانَ.

2. Yeterliliğe sahip olmayan kimse çabalarında başarısızlığa uğrar.

مَنْ لاَ يَمْتَازُ بِالْكَفَاءَةِ، يَفْشَلُ فيِ مُحَاوَلاَتِهِ.

3. Onun için öğrenci, yeterliliğe sahip olmayan kimseden ders almamalıdır.

وَلِهَذَا لاَ يَنْبَغِي لِطَالِبِ الْعِلْمِ أنْ يَتَلَقَّى الدَّرسَ مِمَّنْ لا يَمْتَازُ بِالْكَفَاءَةِ.

4. İyi de öğrenci daha ilk adımlarını atıyorken, yeterliliğe sahip olanla olmayanı birbirinden acaba nasıl ayırt edebilir?

حَسَنًا، تُرىَ وهَلْ يَتَمَكَّنُ الطَّالِبُ مِنَ التَّمْيِيزِ بَيْنَ صَاحِبِ الْكَفَاءَةِ وَغَيْرِهِ وَهَوَ مَا زَالَ فيِ أوَّلِ حُطُوَاتِه؟!

 

5. Bu soruya cevap vermek, gerçekten kolay değil.

إنَّ الإِجَابَةَ علىَ هذَا السُّؤَالِ فيِ الْحَقِيقَةِ لَيْسَ بِسَهْلٍ.

 

6. Çünkü başkasının yeterliliğini öğrenebilmek yine yeterliliğe bağlıdır.

لأَنَّ الإِطِّلاَعَ علىَ كَفَاءَةِ الْغَيْرِ مَوقُوفٌ عَلىَ تَوَفُّرِ الكَفَاءَةِ فيِ الْمُتَسَائِلِ في الوقتِ ذاتِهِ.

 

7. Bu sorunu, zincirleme birtakım analiz ve açıklamasını yapmadan halletmek mümkün değildir.

إنَّ هَذِهِ الْمُشْكِلَةَ، لاَ يُمْكِنُ مُعَالَجَتُهَا إِلاَّ بَعْدَ طَرْحِ سِلْسِلَةٍ مِنَ التَعْلِيلِ وَالتَّوْضِيحِ.

 

8. Şöyle ki; ilmin ve alimin kadrini bilmeyen bir toplumda öğrenci yeterliliğe sahip olanla olmayanı birbirinden ayırt edemez.

ذَلِكَ أنَّ الْمُجْتَمَعَ الَّذيِ لاَ يُقَدِّرُ للْعِلمِ وَالْعَالِمِ مَكَانَتَهُمَا، فَإنَّهُ مِنَ الصَّعْبِ لِطَالِبِ الْعِلمِ أنْ يُمَيِّزَ بَيْنَ صاحِبِ الْكَفَاءَةِ وَغَيْرِهِ مَا دَامَ فِيهم.

 

9. Çünkü cahil ve müntahil kişi böyle bir toplum içinde istediğini yapabilir.

لأنَّ كُلاً مِنَ الْجَاهِلِ وَالْمُنْتَحِلِ يَسْتَطِيعُ أنْ يَتَصَرَّفَ كَيْفَ يَشَاءُ فيِ مِثْلِ هذَا المُجْتَمَعِ.

 

10. Ve çünkü insanlar onu başkasından ayırt edemezler.

ولأنَّ النَّاسَ لاَ يَفْطَنُونَ إلىَ الفَرْقِ الّذي بَيْنَهُ وبَيْنَ غَيْرِهِ.

 

11. Ve çünkü cahil ile müntahil, böyle bir toplum içerisinde denetlenmekten çekinmezler.

 ولأنَّ الْجَاهِلَ وَالْمُنْتَحِلَ لاَ يَخَافَانِ مِنَ الْمُرَاقَبَةِ فيِ مِثْلِ هذَا الْمُجْتَمَعِ.

 

12. Keza böyle bir toplumda gerçek uzmanlar ve denetleyiciler bulunmaz.

كذَالِكَ يَخْلُو مِثْلُ هَذَ الْمُحْتَمَعِ مِنَ الْمُتَخَصِّصيِنَ وَالْمُرَاقِبِينَ الْحَقِيقِيّينَ.

 

13. İşte bu sebepledir ki çeşitli alanlarda yeterliliğe sahip bulunmayanlara rastlamaktayız

وَلِهَذَا نَلْتَقيِ بِغَيْرِ أَهْلِ الْكَفَاءَةِ فيِ مَجَالاَتٍ مُخْتَلِفَةٍ.

 

14. Örneğin bu alanlardan biri de Arapça öğretimidir.

مَثَلاً مِنْ هذِهِ الْمَجَالاَتِ؛ تَعْلِيمُ اللُّغَةِ الْعَرَبيةِ.

 

15. Ülkemizde bir grup, bu alanı işgal etmektedirler.

لَقَدْ احْتَلَّتْ طَائِفَةٌ مِنَ الْمُنْتَحِلِينَ هذَا الْمَجَالَ فيِ بلاَدِنَا.

 

16. Halk ise onların Arapça bildiğin sanmaktadır.

وَالنَّاسُ يَظُنُّونَ أنَّهُمْ يُتْقِنُونَ اللُّغَةَ الْعَرَبِيَّةَ.

 

17. Oysa onlar bu dille sözlü ve yazılı anlatımı becerememektedirler.

وَالْحَالُ أنّهُم عَاجِزُونَ عَنِ النُّطقِ وَالْكِتَابَةِ بِهَا.

 

18. Bütün bildikleri, dil gramerini sayıp dökmekten ve onları tanımlamaktan ileri gitmemektedir.

كُلُّ مَا يُتْقِنُونَهُ لاَ يَتَجَاوَزُ عَن تَعْدَادِ قَوَاعِدِ اللُّغَةِ وَ تَعْرِيفَاتِهَا.

 

19. Bununla birlikte ne yetersizliklerini, ne de yöntemlerinin kötülüğünü itiraf etmektedirler.

وَمَعَ هذَا لاَ يُقِرُّونَ بِعَدَمِ كَفَاءَتِهمْ وَلا بِسُوءِ أُسْلُوبِهِمْ فيِ التَّعْلِيمِ.

 

20. Öyle ise öğrencinin bu bilgileri göz önünde bulundurması ve onları önemli bir uyarı sayması gerekir.

إذَنْ يَجِبُ علىَ طَالِبِ الْعِلْمِ أنْ يَعْتَبِرَ بِهذِهِ الْمَعْلُومَاتِ، وَ أن يَعُدَّهَا تَحْذِيرًا هَامًّا.

 

21. Aynı zamanda bilgilerinden yararlanmak için yeterliliğe sahip olanları araması da lâzımdır

كَمَا يَجِبُ عَلَيهِ أنْ يَتَحَرىَّ الأكِفّاءَ لِيَسْتَفِيدَ مِن عِلْمِهِمْ.

 

 

CÜMLELERİN METNE DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ ŞEKLİ:

 

إنَّ الْكَفَاءَةَ شَرْطٌ أَسَاسِيٌّ فيِ الإقْدَامِ علىَ أَيِّ عَمَلٍ كَانَ. مَنْ لاَ يَمْتَازُ بِالْكَفَاءَةِ، يَفْشَلُ فيِ مُحَاوَلاَتِهِ. وَلِهَذَا لاَ يَنْبَغِي لِطَالِبِ الْعِلْمِ أنْ يَتَلَقَّى الدَّرسَ مِمَّنْ لا يَمْتَازُ بِالْكَفَاءَةِ.حَسَنًا، تُرىَ وهَلْ يَتَمَكَّنُ الطَّالِبُ مِنَ التَّمْيِيزِ بَيْنَ صَاحِبِ الْكَفَاءَةِ وَغَيْرِهِ وَهَوَ مَا زَالَ فيِ أوَّلِ حُطُوَاتِه؟!إنَّ الإِجَابَةَ علىَ هذَا السُّؤَالِ فيِ الْحَقِيقَةِ لَيْسَ بِسَهْلٍ.لأَنَّ الإِطِّلاَعَ علىَ كَفَاءَةِ الْغَيْرِ مَوقُوفٌ عَلىَ تَوَفُّرِ الكَفَاءَةِ فيِ الْمُتَسَائِلِ في الوقتِ ذاتِهِ. إنَّ هَذِهِ الْمُشْكِلَةَ، لاَ يُمْكِنُ مُعَالَجَتُهَا إِلاَّ بَعْدَ طَرْحِ سِلْسِلَةٍ مِنَ التَعْلِيلِ وَالتَّوْضِيحِ.ذَلِكَ أنَّ الْمُجْتَمَعَ الَّذيِ لاَ يُقَدِّرُ للْعِلمِ وَالْعَالِمِ مَكَانَتَهُمَا، فَإنَّهُ مِنَ الصَّعْبِ لِطَالِبِ الْعِلمِ أنْ يُمَيِّزَ بَيْنَ صاحِبِ الْكَفَاءَةِ وَغَيْرِهِ مَا دَامَ فِيهم. لأنَّ الْجَاهِلَ وَالْمُنْتَحِلَ يَسْتَطِيعُ أنْ يَتَصَرَّفَ كَيْفَ يَشَاءُ فيِ مِثْلِ هذَا المُجْتَمَعِ. ولأنَّ النَّاسَ لاَ يَفْطَنُونَ إلىَ الفَرقِ الّذي بَيْنَهُ وبَيْنَ غَيْرِهِ. ولأنَّ الْجَاهِلَ وَالْمُنْتَحِلَ لاَ يَخَافَانِ مِنَ الْمُرَاقَبَةِ فيِ مِثْلِ هذَا الْمُجْتَمَعِ.كذَالِكَ يَخْلُو مِثْلُ هَذَ الْمُحْتَمَعِ مِنَ الْمُتَخَصِّصيِنَ وَالْمُرَاقِبِينَ الْحَقِيقِيّينَ.مَثَلاً مِنْ هذِهِ الْمَجَالاَتِ؛ تَعْلِيمُ اللُّغَةِ الْعَرَبيةِ.لَقَدْ احْتَلَّتْ طَائِفَةٌ مِنَ الْمُنْتَحِلِينَ هذَا الْمَجَالَ فيِ بلاَدِنَا.وَالنَّاسُ يَظُنُّونَ أنَّهُمْ يُتْقِنُونَ اللُّغَةَ الْعَرَبِيَّةَ. وَالْحَالُ أنّهُم عَاجِزُونَ عَنِ النُّطقِ وَالْكِتَابَةِ بِهَا.كُلُّ مَا يُتْقِنُونَهُ لاَ يَتَجَاوَزُ عَن تَعْدَادِ قَوَاعِدِ اللُّغَةِ وَ تُعْرِيفَاتِهَا.وَمَعَ هذَا لاَ يُقِرُّونَ بِعَدَمِ كَفَاءَتِهمْ وَلا بِسُوءِ أُسْلُوبِهِمْ فيِ التَّعْلِيمِ.إذًا يَجِبُ علىَ طَالِبِ الْعِلْمِ أنْ يَعْتَبِرَ بِهذِهِ الْمَعْلُومَاتِ، وَ أن يَعُدَّهَا تَحْذِيرًا هَامًّا.كَمَا يَجِبُ عَلَيهِ أنْ يَتَحَرىَّ الأكِفّاءَ لِيَسْتَفِيدَ مِن عِلْمِهِمْ.